بیشتر وقتها دلیل آدمها برای شروع یک رابطه عاطفی، داشتن آرامش، محبت، عشق و حس خوب است. تا زمانی که هر دو طرف به اولویتها و ایدهآلهای یکدیگر احترام بگذارند و با هم پیش بروند، این رابطه یک رابطه عاطفی سالم و موفق است، حتی اگر نتیجهای نداشته باشد و یا یک زمانی به پایان برسد.
ولی وقتی مابین این ارتباطها یکی از طرفین به علاقهها و نقطه ضعفهای آن یکی اهمیت نمیدهد و یا به خاطر علاقهها و خواستههای خودش، چشمش را روی آنها میبندد، این رابطه دچار مشکل میشود. وقتی شرایطی پیش بیاید که فقط یک نفر به این مسئله اهمیت دهد و مجبور باشد همه چیز را تحمل کند، نه تنها این رابطه نتیجهای ندارد، بلکه باید از این به بعد، اسمش را از یک "رابطه عاطفی" به "رابطه سمی" تغییر بدهیم. برای آشنایی بیشتر با این موضوع که رابطه سمی چیست و چطور از آن خارج شویم، حتماً تا آخر این مقاله همراه من باشید.
رابطه سمی چیست و چه نشانههایی دارد؟
اگر بخواهم به زبان ساده بگویم، یک رابطه سمی رابطهای است که احساس کنید در آن حمایت نمیشوید و یا مورد سواستفاده قرار میگیرید. در اینجور رابطهها، حسی که در پارتنرهای درگیر آن ایجاد میشود، این است که انگار دچار تحقیر یا رفتار و حملات عصبی شدهاند. لب مطلب اینکه هر رابطهای که باعث شود نسبت به خود یا رابطهتان احساس بدی داشته باشید و همیشه استرس سراغتان بیاید، یک رابطه مسموم بوده و یا ارتباطی هست که قرار است بهزودی تبدیل به یک رابطه سمی شود.
رابطه مسموم عاطفی بیشتر وقتهایی اتفاق میافتد که یکی از طرفین یا هر دو طرف، به بلوغ عاطفی کافی نرسیدهاند و درکی از نیازها و حریمهای شخصی خود ندارند. وقتی که روابط عاطفی دچار آسیب یا سمی شدن میشوند، علائم و نشانههایی دارند که میشود با شناخت آنها از این سمی شدن جلوگیری کرد و یا زودتر از آن خارج شد. این علامتها، شامل نشانههای زیر میشوند:
به اندازه احساسی که خرج میکنید، احساسی دریافت نمیکنید
وقتی که نسبت به شخصی که علاقه دارید، احساسات زیادی به خرج میدهید و یا فداکاریهای زیادی برایش انجام میدهید و در مقابل آن عکس العملی دریافت نمیکنید، این احساس در شما ایجاد میشود که بیارزش هستید و یا حسپوچی میکنید. کاملاً هم طبیعی است. به هر حال شما دلتان میخواهد که در ازای این همه احساس، بخش زیادی از آن را هم از طرف مقابلتان ببینید. وقتی میزان احساساتی که بیان میکنید با احساساتی که دریافت میکنید نابرابر یا تناسب خوبی نداشته باشند، یعنی رابطه شما یکی از ویژگیهای یک رابطه سمی را دارد.
بی احترامی میبینید و نیازهایتان برآورده نمیشود
در رابطهای که دچار مشکل شده و احساسات مسمومی وجود داشته باشد، شما همیشه احساس بیاحترامی میکنید. یعنی مطمئنم خیلی راحت خودتان این موضوع را احساس میکنید و اصلاً نیازی به دقت زیادی نیست. این برداشت را دارید که نه تنها شخص مقابل شما حرمتی برایتان قائل نیست، بلکه به نیازهایی که دارید هم اهمیت نمیدهد.
عزت نفستان آسیب میبیند
وقتی بیاحترامیها و بیتوجهیها ادامه پیدا میکند و شدتشان هم بیشتر میشود، باعث خواهد شد که کمکم عزت نفس شما هم آسیب ببیند و حس حقارت نسبت به خود و رفتارتان داشته باشید. اولین نتیجهاش هم این است که دیگر اعتماد به نفستان را از دست میدهید.
از همه چیز خسته شدهاید
همیشه یا بیشتر وقتها بعد از اینکه با پارتنرتان صحبت میکنید یا ارتباطی دارید، به جای احساسات خوب و مثبت، حس افسردگی، خشم و خستگی دارید. منظورم اینطوری است که نسبت به خودتان هم احساس بدی پیدا میکنید و کمکم به این نتیجه میرسید که دیگر به اتفاقاتی که میافتد، اهمیت ندهید.
رفتارهای بد همدیگر را به رخ میکشید
در رابطهای که دچار آسیب شده و دیگر اسمش را باید بگذاریم رابطه سمی، هر دو طرف رفتارها و اخلاقهای بدی که بعضی وقتها از خود نشان دادهاند را به رُخ همدیگر میکشند. بدون اینکه در نظر بگیرند که چه خوبیهایی نسبت به هم داشتهاند، به دنبال نقطه آسیب به نقطه ضعفهای یکدیگر هستند. معمولاً در چنین مواقعی اصلاً خوبیها به چشم نمیآید و هیچ چیزی بجز رفتارهای بد یکدیگر برای دو طرف در ذهنشان وجود ندارد.
نگران کوچکترین حرکات خود هستید
یکی دیگر از نشانههایی که به شما میگویند رابطهتان سمی است یا نه، این است که همیشه نگران ناراحت شدن طرف مقابلتان از رفتار یا حرکات شما هستید. یعنی طوری رفتار میکنید و وسواس به خرج میدهید که انگار دارید روی یک پوسته تخم مرغ راه میروید و همه حواستان را به این دادهاید که این پوسته ترک هم نخورد.
زمان و انرژی زیادی برای شاد شدن صرف میکنید
اگر برای اینکه شریک عاطفیتان را شاد کنید و یا حس خوبی به او بدهید، زمان و انرژی خیلی زیادی را میگذارید، یعنی رابطهتان کیفیت لازم را ندارد. در واقع معمولاً رابطهای که شما همه سعیتان را میکنید تا به چشم پارتنرتان بیایید، امّا نسبت به این رفتارها هیچ حس تشکر یا محبتی دریافت نمیکنید، دیگر رابطه عاطفی خوبی نیست.
آن کسی که همیشه مقصر است، شما هستید
تویِ یک رابطه عاطفی سمی، همیشه کارها طوری جلو میرود که در آخر مقصر شما باشید، حتی اگر واقعا چنین چیزی نباشد. تمامی اتفاقاتی که در رابطه میافتد، چه به شما ربط داشته باشد و چه نداشته باشد، تقصیر شماست و شما مقصر اصلی هستید. خیلی از زوجها چنین مشکلی دارند و وقتی کار به اینجا برسد، دیگر نمیتوان گفت رابطه عاطفی خوبی باهم دارید.
اگر حتی چند تا از این نشونهها توی روابط عاطفیتون وجود داره، با در نظر گرفتن شرایطی که دارین و دلایلی که وجود داره، سعی کنین اونها رو برطرف کنین و اگه فکر میکنین دیگه فایدهای نداره، زودتر از این رابطه خارج بشین تا حداقل آسیب کمتری ببینین!
چطور از یک رابطه سمی خارج شویم؟
وقتی شما در شرایطی هستید که اشتباهات رایج روابط عاطفی را تجربه میکنید، بهترین کار این است که هر چه زودتر از آن خلاص شوید. قبول دارم که ممکن است خیلی وقتها خارج شدن از یک رابطه سمی سریع یا آسان نباشد، امّا بهتر است شما هم به این فکر کنید که وقتی باعث شود که دوباره به زندگی برگردید و روابط خوبی را تجربه کنید، پس ارزشش را دارد.
این مسئله که چطور میشود از یک رابطه مسموم خارج شد؟ جوابها و راههای زیادی دارد. امّا بیشتر از همه باید حواستان باشد که این کار را بادقت انجام دهید. برای خلاص شدن از شر افراد سمی زندگیتان، باید برنامه ریزی کنید، حرف بزنید و یک طناب محکمی از انگیزه برای خودتان درست کنید. حالا قرار است در این جا من شما را با 7 راه برای خارج شدن از یک رابطه سمی آشنا کنم:
1. انکار کردن را تمام کنید
اولین راه برای حل هر مسئله و مشکلی این است که روبروی آن قرار بگیرید و مستقیم با آن برخورد کنید. این کار حتی برای خارج شدن از روابط مسموم هم جواب میدهد. پس بهتر است قبل از هر چیزی، قبول کنید که در یک رابطه مسموم قرار دارید. در حال حاضر شما دارید از یک درهای به اسم انکار عبور میکنید تا بتوانید شرایطی که دارید را بپذیرید.
فکر نکنید که تاثیرات یک رابطه اشتباه فقط بر روح و روان شماست و هیچ مشکل جسمی برایتان بوجود نمیآورد؛ خیلی از بیماریها هستند که فشار عصبی زیاد باعث ایجاد آنها میشود. منظورم بیماریهایی است مثل:
- فشار خون
- ام اس
- انواع سرطان
- افسردگی
2. احساساتتان را یادداشت کنید
شاید نوشتن در مورد احساساتی که دارید شما را ناراحت کند و یا باعث بیشتر شدن غصه خوردنهایتان شود و حتی بلافاصله بعد از آن احساس استرس شدید داشته باشید، امّا بیشتر روان شناسها این روش را تایید میکنند و به آن نوشتن بیانگر میگویند.
کمی که از این نوشتنها بگذرد، خودتان مطمئنم متوجه تاثیرات مثبت روحی، روانی و حتی جسمی آن میشوید. طبق تحقیقاتی که انجام شده، تاثیرات این نوع نوشتنها باعث بوجود آمدن این شرایط میشود:
- کم شدن مراجعات به پزشک و روان درمان
- افزایش مقاومت سیستم ایمنی بدن
- فشار خون پایین
- بهبود پیدا کردن عملکرد ریه
- بهتر شدن خلق و خو و رفتارها
- داشتن احساس خوشبختی و رفاه بیشتر
3. مزیتها را شناسایی کنید
درست است که شما در یک ارتباط غلط و سمی قرار دارید، امّا بالاخره همه رفتارهای طرف مقابلتان بد نیست. سعی کنید رفتارهای خوبی که از شریک احساسیتان میبینید را یادداشت کنید. بعد از اینکه این مزیتها را یادداشت کردید به آنها فکر کنید و ببینید کدامشان ارزش این را دارند که شما این شرایط را تحمل کنید یا نه؟ اینطوری بهتر تصمیم میگیرید و به سبک زندگی بهتر، نزدیک و نزدیکتر میشوید.
4. حفرهها را پر کنید
شما قرار است از یک رابطه سمی خارج شوید و به واسطه آن ممکن است بعضی چیزها را از دست بدهید. مثلاً شما با پارتنرتان زندگی میکنید و بعد از خارج شدن از این رابطه باید به فکر دست و پا کردن یک خانه برای خودتان باشید، یا حالا چیزهای شبیه این. به هر حال قبل از اینکه همه چیز تمام شود، برای روزهای بعدی آن برنامهریزی کنید تا بتوانید از این شرایط تمام شده لذت ببرید و احساس پشیمانی نداشته باشید.
5. دور و برتان را پر از افراد مثبت کنید
آدمهایی که دور و بر شما هستند را بشناسید و کسانی که فکر میکنید میتوانند از شما حمایت کنند و یا به شما انرژی مثبت بدهند را برای ارتباطات بیشتر و معاشرتهای خود انتخاب کنید.
دلیلی که دارم این است که این آدمها به شما حس شجاعت میدهند و باعث میشوند که بتوانید حس خوبی نسبت به زندگی بعد از رابطه سمی داشته باشید. حتی اگر لازم باشد، میتوانند شما را با یک مشاور و درمانگر خوب آشنا کنند. روانشناسان این مسئله را ثابت کردهاند که حمایتهای اجتماعی در این شرایط میتوانند باعث تقویت سیستم عصبی و ایمنی بدن شوند و از ابتلا به بیماریهایی مثل سرطان، اعتیاد، بیماریهای قلبی و افسردگی جلوگیری کنند.
6. برای خودتان یادداشت بگذارید
می دانید مهمترین و موثرترین آدمی که میتواند به شما کمک کند چه کسی است؟ خود شما! شما تنها کسی هستید که از روحیات و اتفاقاتی که بر شما گذشته بهتر از هر کس دیگری خبر دارید؛ برای همین هم باید بیشتر با خودتان مهربان باشید.
سعی کنید برای خودتان نامهای همراه با جملات و پیامهای محبتآمیز بنویسید. اگر حرف زدن با خودتان برایتان سخت است، کسی که دلسوزتر از همه برای شماست را تصور کنید و این نامه را از طرف او برای خودتان بنویسید.
7. کمی به خودتان استراحت دهید
طبق همه نظریاتی که ثابت شده و علمی هم هستند، یکی از بهترین کارهایی که باید بعد از هر جدایی و خروج از رابطه انجام داد، این است که کمی به خودتان استراحت بدهید تا کمکم و با گذر زمان حالتان بهتر شود. فصل تلخی از زندگیتان را تمام کردهاید و قرار است برای خود زندگی جدیدی شروع کنید؛ پس روی کارها و چیزهایی تمرکز کنید که برای شما مهم هستند. فکر شروع رابطه جدید صرفاً بخاطر فراموش کردن رابطه قبلی را از سرتان بیرون کنید.
خلاصه مطلب
خارج شدن از یک رابطه سمی میتواند سخت و زمان بر باشد، امّا در عین حال میتواند حس نشاط و آزادی را به افراد درگیر آن بدهد. برای خروج از این شکل از روابط باید قوی، مسمم و بادقت پیش بروید تا آسیب کمتری به شما وارد شود. لطفاً همین الان بنشینید رابطهای که با پارتنرتان دارید را قشنگ بررسی کنید و ببینید واقعاً یک رابطه سمی است یا نه؟
نظر شما چیه؟ فکر میکنین درسته آدم هر چقدرم با کسی بوده باشه، رابطهاش رو همچنان ادامه بده و نخواد خارج بشه؟