وقتی صحبت از بیماریهایی مثل سرطان میشود، مطمئنم نگرانی و اضطراب زیادی برای همه آدمها بهوجود میآید. سرطانها انواع مختلفی دارند که بر اساس خطرات و مرگ و میرهایی که داشتهاند، دستهبندی میشوند. پیشرفت علم پزشکی تاثیر خیلی زیادی در کنترل و درمان آنها داشته، امّا خُب متاسفانه بعضی از آنها هنوز هم خطرناک و قوی هستند.
یکی از این سرطانها، سرطان کبد است. این سرطان از سلولهای کبد شروع میشود و اگر به موقع درمان نشود، میتواند باعث مرگ بیمار شود. برای جلوگیری از پیشرفت سرطان کبد باید علائمش به موقع شناسایی شده و درمان آن شروع شود. سرطان کبد میتواند علامتهای مختلفی داشته باشد، ولی بعضی از آن خیلی راحت مشخص میشوند. برای اینکه بدانید علائم سرطان کبد چیست، حتماً تا آخر این مطلب همراه من باشید.
سرطان کبد چیست؟
برای شناسایی درست علائم سرطان کبد، بهتر است کمی شما را با خود این بیماری آشنا کنم تا متوجه شوید که چقدر درمان به موقع این سرطان اهمیت دارد. کبد عضوی از بدن است که تقریباً اندازهاش مثل قد یک توپ فوتبال بوده و در سمت راست بالای شکم و زیر دیافراگم قرار دارد.
سرطان کبد چهار نوع مختلف دارد که بعضی از آنها نسبت به انواع دیگر شایعتر هستند. در واقع یک نوع سرطان کبد شناخته شده وجود دارد که احتمال ابتلا به آن در افراد، بیشتر از بقیه سرطانهای کبد است. سرطان کبد همانطور که از اسمش هم مشخص است، مربوط به کبد و سلولهای کبدی میشود.
این نوع سرطان، سرطانی است که از کبد شروع میشود، امّا سرطانهای دیگری هم هستند که از اعضای دیگری مثل ریه شروع شده و به کبد ختم میشوند؛ به این دسته از سرطانها، سرطان متاستاتیک هم میگویند.
عوامل زیادی وجود دارند که احتمال ابتلا به سرطان کبد را در افراد بیشتر میکنند. یکی از مهمترین آنها کبد چرب است که میتواند به طرز خطرناکی بدن را آماده پذیرش سرطان کبد کند. بنابراین اگر حتی به اندازه خیلی کمی مشکل چربی کبد دارید هم حتماً به فکر درمانش باشید و این مسئله را دستِ کم نگیرید.
از دستش نده: کبد چرب چیه و چی کارش کنیم؟
سرطان کبد چه انواعی دارد؟
همانطور که گفتم انواع مختلفی از سرطان کبد وجود دارد که علائم و نشانههای خاص خودشان را دارند. برای آشنایی بیشتر با آنها و علائم خاموش سرطان کبد، بهتر است هر چیزی که مربوط به هر کدامشان میشود را برای شما توضیح دهم. انواع سرطان کبد شامل این مواردی هستند که در ادامه معرفی میکنم:
بیشترین دلیلی که برای معرفی سرطان کبد دارم، اینه که شما بتونین با تاثیراتی که این سرطانها روی بدن و کبد میزارن بهتر آشنا بشین و بدونین که چند درصد از اونها میتونن درمان سریعتر و راحتتری داشته باشن.
کارسینوم هپاتوسلولار (HCC)
این سرطان، شایعترین نوع سرطان کبد بین انواع دیگر است. سرطان کبد HCC از انواع سرطانهای کبدی است که از خود کبد شروع میشود که به آنها سرطان کبد اولیه هم میگویند. این سرطان بیشتر در زنان زیر 35 سال دیده میشود.
حدود 85 تا 90 درصد سرطانهای اولیه کبد، از این نوع هستند. سرطان HCC معمولا سلولهای اصلی کبد را درگیر میکند. ابتلا به این نوع سرطان کبد به دلایل مختلفی بستگی دارد؛ این دلایل میتوانند مربوط به این موارد باشند:
- عفونت هپاتیت B یا C
- اعتیاد به مصرف الکل
- کبد چرب
کلانژیوکارسینوما
خیلی جاها اسمِ این نوع سرطان کبد را سرطان مجرای صفراوی هم گذاشتهاند. این نوع سرطان به حالت یک لوله کوچک در کبد دیده میشود. مجاری صفرا مربوط به قسمتی از بدن میشود که وظیفه هضم غذا را به عهده دارد. این سرطان از انواع سرطانهای نادر کبد است، امّا با این حال، متاسفانه هر ساله انسانهایی هستند که تشخیص این سرطان در آنها تایید میشود.
آنژیوسارکوم کبدی
یکی از انواع نادر سرطان کبد که خیلی کم پیش میآید کسی درگیرش شود، آنژیوسارکوم کبدی است. شروع آنژیوسارکوم کبدی همیشه از رگهای خونی کبد اتفاق میافتد. با وجود اینکه یکی از انواع نادر در بین سرطانهای کبد است امّا متاسفانه پیشرفت سریع و زیادی دارد. همین موضوع هم باعث میشود که نتوان به موقع آن را تشخیص داد و معمولاً وقتی شناسایی میشود که کار به مراحل پیشرفته و خطرناکی رسیده است.
هپاتوپلاستوم
یک نوع دیگری هم از سرطان کبد که جزء بیماریهای نادر است، وجود دارد که اسمش را گذاشتهاند سرطان کبد هپاتوپلاستوم. مسئله ناراحت کنندهای که مربوط به این بیماری میشود، این است که این سرطان بیشتر در کودکان - علی الخصوص کودکان زیر سه سال - دیده میشود؛ امّا خبر خوبی هم که در مورد آن وجود دارد، این است که خوشبختانه درمانش با شیمی درمانی ممکن است. معمولاً 70 درصد این سرطان به کمک دارو و شیمی درمانی قابل مداواست.
علائم سرطان کبد شامل چه مواردی است؟
مشکل بزرگی که در مورد سرطان کبد وجود دارد، این است که اکثر مواقع علائم خاصی از آن در افراد بیمار دیده نمیشود. همین موضوع هم خطر و ریسک شناسایی درمان آن را بیشتر میکند. معمولاً همه انواع سرطانهای کبد، علائمی به عنوان علائم اولیه دارند که میتوانند بسته به طول عمر سرطان شدید یا ضعیف باشند.
علائم سرطان کبد میتوانند به شکلهای زیر دیده شوند:
- ناراحتی و درد زیاد در ناحیه شکم بهخصوص قسمتهای بالای آن
- زرد شدن پوست و سفیدی چشم
- مدفوع گچی یا رنگ روشن یا ادرار تیره
- حالت تهوع و استفراغ
- بیاشتهایی
- داشتن خونریزی و کبودی سریع در هر شرایطی
- خستگی و ضعف زیاد
- تب
- کاهش وزن غیر عادی
چه عواملی در ابتلا به سرطان کبد موثر هستند؟
در کنار علائم سرطان کبد، عواملی هم هستند که خطر ابتلا به این بیماری را در افراد افزایش میدهند. این عوامل میتوانند تاثیر زیادی در احتمال درگیر شدن با سرطان کبد داشته باشند. حتی باعث میشوند که شناسایی علائم سرطان کبد در آزمایش خون هم تقریباً سریعتر و راحتتر اتفاق بیفتد. مطمئنم که دلتان میخواهد بیشتر در موردشان اطلاعات درجه یک داشته باشید:
سن
شاید خیلی به سن در شناسایی سرطان کبد توجه نشود، امّا وقتی تحقیقات و آزمایشهای زیادی را کنار هم بگذارید، متوجه میشوید که اکثر افرادی که به سرطان کبد مبتلا شدهاند، جزء افراد بزرگسال یا مسن بودهاند. بنابراین شاید بتوان گفت که سن هم در ابتلا به این سرطان بیتاثیر نیست.
مصرف بالای الکل
مسئله دیگری که خطر ابتلا به سرطان کبد را در افراد بیشتر میکند، مصرف زیاد الکل یا اعتیاد به آن است. کسانی که عادت به مصرف الکل دارند و اعتیاد به این نوشیدنی، سابقه زیادی در زندگی آنها دارد، بیشتر از اشخاص دیگر به سرطان کبد مبتلا میشوند. پیشنهاد میکنم اگر دنبال سلامتی کبدتان هستید، کمکم شروع به ترک الکل کنید تا به جایی نرسد که دیگر کاری از دست کسی برنیاید.
سیگار کشیدن
متاسفانه کشیدن سیگار در جامعه امروزی ما به یک مسئله خیلی عادی تبدیل شده، تا جایی که اگر یک نگاهی بیندازید، دستِ نوجوانان زیر 16 سال هم میتوانید سیگار ببینید. با وجود طبیعی شدن این مسئله امّا بهتر است بدانید که سیگار کشیدن زیاد و طولانی مدت، میتواند باعث ابتلا به سرطان کبد شود.
از دستش نده: ترک سیگار چه ارتباطی روی چاقی و لاغری دارد؟
آفلاکتوسین
این ماده خیلی شناخته شدهای بین مردم نیست، امّا بههر حال، جزو عوامل موثر ابتلا به سرطان کبد قرار میگیرد. آفلاکتوسین یک ماده سمی است که بیشتر به شکل کپک در بعضی از مادههای غذایی مثل بادام زمینی، غلات و ذرت سر و کلهشان پیدا میشود.
ابتلا به انواع هپاتیت B یا C
کسانی که درگیر نوع B یا C از بیماری هپاتیت هستند، بیشترین ریسک را در بین افراد در ابتلا به سرطان کبد دارند. هپاتیت یک بیماری عفونی بوده که علاوه بر اینکه یکی از علائم سرطان کبد است، میتواند بیشترین آسیب را هم به این عضو حیاتی بزند.
سیروز
سیروز یا زخم کبدی یک جور آسیب بافتی کبد است که در آن بافت سالم با بافت اسکار جایگزین میشود. خیلی طبیعی است کبدی که دچار زخم و آسیب شده باشد، دیگر نمیتواند وظایفش را خوب انجام دهد و در نتیجه، دچار عفونتها و بیماریهای مختلفی مثل سرطان شود.
دیابت نوع 2
مرض قند یا دیابت انواع مختلفی دارد که بر اساس میزان خطرناک بودنشان گروهبندی میشوند. دیابت نوع 2، مرحله پیشرفتهای از بیماری دیابت است که میتواند یکی از عوامل ابتلا به سرطان کبد باشد. بنابراین خیلی این مرض قند را جدی بگیرید؛ چون فقط خودش مشکل نیست و دردسرهای دیگری هم همراه خودش میآورد.
چاقی و اضافه وزن
بعضی از افراد هستند که داشتن اضافه وزن یا چاقی، اهمیت زیادی برایشان ندارد و هیچ وقت به فکر آشنایی با بهترین رژیم غذایی لاغری یا چیزی شبیه به آن نبودهاند. این اشخاص علاوه بر سرطان کبد، در معرض خطر ابتلا به خیلی از مشکلات و بیماریهای دیگر نیز قرار دارند.
ژنتیک
مسائل ژنتیکی یا ارثی از مواردی هستند که میتوانند در درگیری افراد با سرطان کبد تاثیر زیادی داشته باشند. یکسری شرایط خاص در ژنتیک آدمها وجود دارد که تاثیر این ریسک را چند برابر میکنند:
- کمبود آنتی تریپسین
- بیماریهای مربوط به ذخیره گلیکوژن
- هموکروماتوز ارثی
- تیروزینمی
- بیماری ویلسون
مواد غذایی که کبد را تقویت میکنند
یکی از راههایی که میتواند از پیدا شدن علائم سرطان کبد در بدن جلوگیری کند و در کل، کبد را در مقابل بیماریهای خطرناکی مثل سرطان مقاوم کند، تقویتش با خوردن مواد غذایی سالم و مغذی است. خیلی از غذاها، خوراکیها و نوشیدنیهایی مثل اسموتی رژیمی هستند که باعث پاکسازی و تصفیه کبد میشوند و تمام علائم سرطان کبد و خطرات آن را در بدن کم کرده و یا از بین میبرند.
بیایید باهم ببینیم منظورم چه خوراکیهایی است:
- چای و قهوه
- گریپ فروت و زغال اخته
- انگور و گلابی
- آب چغندر
- سبزیجات
- آجیل
- ماهی و روغن زیتون
خلاصه مطلب
این سرطان جزو بیماریهای خطرناکی است که اگر به موقع شناسایی یا درمان نشود، میتواند زندگی فرد بیمار را به خطر بیندازد. علائم سرطان کبد مثل بیاشتهایی، ضعف، خستگی، عونت و غیره است و میزان ابتلا به آن به عوامل مختلفی بستگی دارد.
امیدوارم این مقاله فقط در حالتی برایتان مفید بوده باشد که متوجه شده باشید خدا را شکر، درگیر این نوع سرطان نیستید؛ اگر هم متوجه شدید چنین بیماری دارید، مطمئن باشید که شما قویتر از این حرفها هستید که یک بیماری بتواند شکستتان بدهد و روزی که خیلی دور نیست، به همان آدم سابق و سالم برمیگردید.