چند روز پیش خیلی اتفاقی یکی از دوستان قدیمیم را که خیلی وقت بودم اطلاعی ازش نداشتم، در خیابان دیدم. بعد از کمی صحبت و احوال پرسی، برای نهار دعوتش کردم. موقع ناهار که با هم حرف می‌زدیم متوجه شدم که این دوستم درگیر پرخوری عصبی است.

وقتی غذا تمام شد، ازش پرسیدم "دربارۀ پرخوری عصبی چیزی میدونی و برای کنترلش کاری کردی؟"

دوستم با این شنیدن این حرف، حسابی تعجب کرد و معلوم شد که خیلی اطلاعی ندارد و حتی تا به ‌حال فکر می‌کرده که این قضیه هم جزئی از عادت غذایی بوده است.

من درمورد پرخوری عصبی و دلایلی که دارد برایش حرف زدم و راه حل های پیشنهادی کنترل آن را هم به او گفتم. شما هم اگر مایل به دانستن آن‌ها هستید تا پایان این مطلب با من همراه شوید.

پرخوری عصبی چیست؟

قبل از هر چیزی اول باید پرخوری عصبی را به طور کامل به شما معرفی کنم تا بعد همراه باهم سراغ درمانش برویم.

تا حالا کسانی را دیده‌اید که بعد از اینکه شروع به پرخوری می‌کنند، پشیمان می‌شوند و یا به قول معروف عذاب وجدان می‌گیرند؟ یعنی اصلاً تصمیم خودشان نبوده که کلی غذا بخورند و فقط انگار مجبور بودند. دقیقاً همین یکی از نشانه‌های پرخوری عصبی است.

پرخوری عصبی یک بیماری نیست بلکه یک اختلال عصبی است. کسانی که مبتلا به اختلال پرخوری عصبی می‌شوند، بدون این که کنترلی در تغذیه خود داشته باشند، شروع به خوردن زیاد یا همان پرخوری می‌کنند و بعد از این که از شرّ استرس یا هیجانی که داشتند خلاص شدند و معده‌شان حسابی درد گرفت، دچار پشیمانی و ناراحتی می‌شوند.

پرخوری عصبی اختلال ساده و بی اهمیتی نیست و اگر به موقع کنترل و درمان نشود، می‌تواند آسیب‌های جدی و حتّی غیر قابل جبرانی را به وجود آورد.

شاید از این موضوع خبر نداشته باشید امّا  خانم‌ها 9 برابر بیشتر از آقایان در معرض ابتلا به بولیمیا و پرخوری عصبی هستند.  پس به نکاتی که در ادامه می‌گویم، خوب توجه کنید.

چه عواملی باعث می‌شود که به بولیمیا دچار شوید؟

شاید فکر کنید که بولیمیا یا همان پرخوری عصبی مختص آدم‌هایی با شرایط خاص است؛ امّا نه، اشتباه می‌کنید!

هر انسانی در صورت بی توجهی به تغذیۀ و سلامت جسم و روان خود می‌تواند از قربانیان ابتلا به بولیمیا باشد. ابتلا به اختلال پرخوری عصبی دلایل و عوامل مختلفی دارد.

چند مورد از مهم ترین آن‌ها را برایتان می‌گویم:

عوامل عصبی

استرس، هیجان، نگرانی، عصبانیت یا هر حس دیگری که شما را در یک موقعیتی قرار می‌دهد که حالت عادی و آرامشی که دارید را از دست بدهید، اگر دائماً تکرار شود، می‌تواند شروعی برای ابتلا به پرخوری عصبی در بدن‌تان باشد.

بنابراین باید تویِ چنین شرایطی که مسائل مختلفی باعث استرس یا اضطرابتان می‌شوند،  به اعصابتان مسلّط باشید و هیجاناتتان را کنترل کنید. 

پیشنهاد کتاب: کتاب 4 اثر از فلورانس اسکاول رابر داشتن ذهن آروم و مثبت، حتماً بخوانید.

عوامل محیطی 

وقتی در محل کارتان نگرانی‌ها و استرس‌های پشت سر هم و زیادی داشته باشید یا مشکلات و گرفتاری‌هایی در زندگیتان وجود داشته باشند، احتمال اینکه دچار این اختلال شوید، بیشتر می‌شود.

وقتی همه فکر و ذکرتان درگیر یکسری مسائل شود و تقریباً جزئی از روزمرگی‌هایتان شده باشند، کاملاً در معرض ابتلا به بولیمیا قرار خواهید گرفت.

حتّی خدایی نکرده بروز اتفاقات تلخی مانند تجاوز، آزار جنسی، آزار جسمانی و روحی و مسائل مشابه این‌ها، همگی از عوامل محیطی هستند که باعث می‌شوند بدنتان را برای ورود اختلال عصبی بولیمیا آماده کنید.

عوامل موروثی 

علاوه بر این مواردی که گفتم، رفتارهای ارثی هم می‌توانند پرخوری عصبی را در بدن ایجاد کنند.

این یعنی اینکه ممکن است شما یا اطرافیانتان بدون اینکه در معرض چنین اتفاقات یا رفتار‌هایی قرار داشته باشید، تنها بخاطر اینکه پدر، مادر یا یکی از نزدیکانتان درگیر این اختلال باشند، مبتلا به بولیمیا شوید.

هر چند معمولاً اکثر افرادی که درگیر پرخوری عصبی هستند، بیشتر بخاطر همان عوامل مبحیطی و عصبی است، امّا به هر حال این احتمال هم وجود دارد که بصورت ارثی، این اختلال منتقل شود.

    از دستش نده: علت بزرگ شدن شکم چیست و چطور می‌توان آن را درمان کرد؟

پرخوری عصبی چه تاثیراتی بر سلامتی شما دارد؟

بولیمیا را معرفی کردم، کار‌هایی که احتمال ابتلا به آن را بالا می‌برد هم گفتم؛ حالا نوبت به این می‌رسد که بدانید اگر این اختلال درمان نشود، می‌تواند چه اثراتی روی سلامتی شما داشته باشد.

بهتر است بدانید که  عواقب پرخوری عصبی هم به جسم‌تان و هم به سلامتی روان‌تان آسیب می‌زند.  حالا فکر می‌کنید چگونه این اتفاق می‌افتد؟ الان میگم!

آسیب های جسمی

وقتی شما دچار پرخوری عصبی یا بولیمیا می‌شوید، یعنی دچار یک اختلال تغذیه‌ای خطرناکی هستید که می‌تواند خیلی از اندام‌ها و قسمت های مختلف بدن‌تان را درگیر کند.

افرادی که مبتلا به پرخوری عصبی می‌شوند، دنبال راهی برای دفع غذاهای خورده شده می‌گردند.

برای این کار معمولاً چه کار می‌کنند؟

سراغ دارو های ملین یا ادرار آور و حتی تهوع آور می‌روند تا بتوانند خودشان را از این حجم از غذای اضافی که خوردند، خلاص کنند.

نمی‌دانم باورتان می‌شود یا نه ولی اینجور کارهای غیر اصولی، دستگاه گوارش بدن را دچار اختلالاتی مثل یبوست یا اسهال می‌کند و در حد فاجعه باری به معده آسیب می‌زند.

راه دیگری که معمولاً سراغش می‌روند، گرفتن روزۀ آب یا حتی غذا است.

معلوم است که چنین بدنی وقتی یهو مقدار کمی مواد غذایی به آن برسد، ضعیف می‌شود. با اینکار، اندام‌ها دچار آسیب‌های ناشی از کم آبی می‌شوند، دهان بوی بدی می‌گیرد، سر و کلۀ سردردهای به شدت سخت و کلافه کننده‌ای پیدا می‌شود و حتّی پوست هم یک بلایی سرش می‌آید.

خلاصه اینکه بدن آماده چاقی مفرط و ورود مریضی‌های مختلفی می‌شود که حتّی با انواع جراحی‌های لاغری هم حل نمی شود.

آسیب های روحی و روانی

وقتی بدن از نظر جسمی آسیب می‌بیند، ناخودآگاه اعصاب و روان فرد هم درگیر می‌شود.

چطوری؟

مثلاً فرض کنید که شما یک آدم مبتلا به پرخوری عصبی هستید که مشکل گوارشی دارید، سردردهای عصبی ناشی از استرس و گرسنگی سراغتان آمده، دندان‌هایتان در اثر استفاده از مواد مختلف تهوع آور و کم آبی خراب شده، پوست بدنتان خشک و زبری پیدا کرده است.

با این اوضاعی که گفتم خودتان را تصور کنید و بگویید که فکر می‌کنید حال روحیتان چگونه است؟

هر کس که با این اختلال درگیر می‌شود، می‌تواند به شخصی عصبی، منزوی و گوشه گیر، پرخاشگر و بدون اعتماد به نفس تبدیل شود. بنابراین وقتی می‌گویم این اختلال خیلی جدی است، فقط منظورم جسمی نیست، بحث روانی‌اش هم مهم است.

چه عواملی باعث تشدید بولیمیا می‌شود؟

اگر به مواردی که از اول برایتان تعریف کردم خوب دقت کرده باشید، متوجه ‌شده‌اید که هر نوع اتفاقی که باعث شود شما از حالت عادی و متعادل روانی خارج شوید و فشار و استرس زیادی را به روح و جسم خود وارد کنید، باعث رشد و بزرگتر شدن این اختلال در بدن‌تان می‌شوید.

اتفاقات غیر عادی مثل چی؟

منظورم از این اتفاقات، چیزهایی مثل عصبانیت بیش از حد، نگرانی، استرس و اضطراب زیاد است. حتّی بودن در جایی که باعث اذیت شدن شما از لحاظ جسمی و روحی شود می‌تواند محرک و تقویت کننده این اختلال عصبی در بدن‌تان باشد. اعتیاد به مصرف مواد الکلی و مخدر هم یکی دیگر از عوامل تشدید بولیمیا هستند.

برای درمان بولیمیا چه باید کرد؟

تمام این حرفا را گفتم تا برسم به این جا که خب حالا شما پرخوری عصبی را شناختید، با عوامل، محرک‌ها و تقویت کننده‌های آن آشنا شدید؛ برای کنترل و درمان آن باید چه کار کنید؟

نگران نباشید؛ سخت نیست و حتی هزینۀ زیادی هم ندارد. فقط باید مراحلی که می‌گویم را با دقت و کامل اجرا کنید تا از شرّ این اختلال آزار دهنده خلاص شوید.

خوب به این مواردی که توضیح می‌دهم توجه کنید:

آماده سازی اولیه 

این مرحله اولین مرحله و مهم ترین مرحله ای است که در طول درمان با آن روبرو می‌شوید.

آماده سازی اولیه یعنی این که شما ذهن و جسم خود را آمادۀ پذیرش داشتن اختلالی به اسم پرخوری عصبی در بدن‌تان کرده‌اید و می‌خواهید با راه های درست اصولی آن را از بدن خود بیرون کنید.

فکر نکنید این مرحله اهمیتی ندارد. باور کنید خیلی‌ها وقتی بشنوند که درگیر اختلال بولیمیا هستند، اولین کاری که می‌کنند، انکار ابتلا به آن است.

یعنی هر کار هم بکنید، باز حرف خودشان را می‌زنند که "نه، من چنین مشکلی ندارم". و طبیعی هم هست که چنین شخصی، اصلاً نرود دنبالِ درمان این اختلال.

بنابراین اولین مرحله این است که آن را بپذیرید و قبول کنید که شما به هر حال به این اختلال مبتلا شده‌اید. بعد از این، حالا می‌توانید امید داشته باشید که چیزهایی که قرار است بگویم رویتان تاثیر بگذارد.

انجام تمرینات ورزشی و داشتن برنامۀ غذایی اصولی

وقتی خودتان را مجبور می‌کنید که یکسری تمرینات و حرکات ورزشی را در طول هفته انجام دهید، شاید اولش برایتان سخت یا حتی غیر ممکن یه نظر بیاید امّا باید تنبلی را کنار بگذارید!

وقتی این برنامه را اجرا می‌کنید، بدنتان شروع به فعالیت می‌کند. اندام‌ها نیروی از دست رفتۀ خودشان را به دست می‌آورند و اندامتان روز به روز زیباتر و سرحال‌تر از قبل می‌شوند.

همینجا صبر کنید . . .

یادتان است که چطور مشکلات جسمی پرخوری عصبی را به مشکلات روانی‌اش ربط دادم؟

دقیقاً وقتی اندامی سالم و متناسب داشته باشید، نسبت به خودتان حس خوبی پیدا می‌کنید. اعتماد به نفستان بیشتر می‌شود و در نتیجه، سرحال و شادتر می‌شوید.

از دستش نده: سلولیت چیست و چطور از شرش خلاص شویم؟

این موضوع باعث می‌شود که استرس‌هایتان کمتر شود و حال روانی‌تان که تا قبل از این حسابی بهم ریخته بود، بهتر شود. خلاصه اینکه با تمرینات ورزشی اصولی، حسابی اوضاع‌تان روبه‌راه می‌شود.

آها گفتم اصولی. در دورۀ سه قدم تا لاغری، من تمرینات ورزشی مختلفی را به شما می‌گویم که بتوانید به کمک آن، به یک اندام زیبا برسید. فکر نکنید قرار است تمرینات سخت و عجیب غریبی بگویم؛ فقط تمرینات خاص و بدردبخوری را آموزش می‌دهم که در کمترین زمان، به شکل اصولی به اندام ایده‌آل خودتان برسید.

پیشنهاد میکنم حتماً ویدیو زیر دربارۀ تمرینات ورزشی را ببینید:

در کنار این تمرینات ورزشی باید یک برنامه غذایی سالم و اصولی هم داشته باشید.

غذای سالم، تمرینات مرتب ورزشی و رژیم غذایی مناسب شما را روز به روز از پرخوری عصبی دور و دورتر کرده و حتّی احتمال برگشت آن به بدنتان را صفر می‌کند.

در دوره‌ای که گفتم، دربارۀ تغذیه هم حسابی نکات و آموزش‌های خاصی را آماده کردم.

واسه این که بتونید یه رژیم سالم غذایی داشته باشینو خودتونو برای شروع کلی ورزش و تمرین خفن آماده کنین، باید سراغ اصولش برین تا هم نتیجه بهتری بگیرین و هم بدنتونو از بوجود آمدن مشکلات دیگه حفظ بکنین

مراجعه به پزشک متخصص

 اگر اختلال‌تان در شرایط حادی بود که با روش‌هایی که گفتم نتوانستید آن را کنترل کنید و حالتان بدتر شد، بهترین گزینه این است که به پزشک یا روانپزشک متخصص مراجعه کنید و با انجام تمرینات و مصرف داروهایی که تجویز می‌کنند، پرخوری عصبی خودتان را درمان کنید.

احتمال اینکه شخصی به این مرحله برسد کم است ولی خُب به هر حال وجود دارد.

سخن پایانی

پرخوری عصبی، اختلالی نیست که باعث نگرانیتان شود امّا آنقدر‌ها هم بی ضرر نیست که بیخیالش شوید.

تنها کاری که باید بکنید این است که بدنتان را دوست داشته باشید و به آن احترام بگذارید، تغذیۀ سالم و رژیم غذایی اصولی داشته باشید. ورزش کنید و تمرینات ورزشی را مرتب انجام دهید.

اینطوری اگر پرخوری عصبی داشته باشید، می‌توانید آن را درمان کنید و اگر هم نداشته باشید، مانع ورودش به بدنتان می‌شوید.