نمی دانم شما هم این طور هستید یا نه؛ ولی بعضی اوقات پیش می‌آید که افراد نظرات خوب و مفیدی در مورد یک مسئله مهم دارند، اما بخاطر ترس از اشتباه یا مسخره شدن، از گفتنش پشیمان می‌شوند. ریشه این ترس می‌تواند هر چیزی باشد.
دلایل ترس از اظهار نظر تقریبا برای همه مشخص است؛ چیزی که اهمیت دارد این است که چطور می‌شود این مشکل را حل کرد و ترس از آن را از بین برد. ترس از اظهار نظر و این که چطور برای بیان نظرمان قوی باشیم؟ راه‌های زیادی دارد که قصد دارم در ادامه راجع به آنها با شما صحبت کنم.
ریشه ترس کجاست؟
راه حل زمانی جواب می‌دهد که مشکلی که دارید، شناخته شده باشد. برای این که بتوانید ترس از اظهار نظر را در خودتان از بین ببرید، باید اول ریشه ترسی که دارید را پیدا کنید. خیلی از ترس‌ها فقط بخاطر این به‌وجود آمده‌اند که از همان اول به فکر برطرف کردنشان نبوده‌اید و کم‌کم جزئی از شما شده‌اند، ترس از اظهار نظر هم دقیقا همین طور است.
این ترس می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، مثلاً:
1) ترس از طرد شدن
یکی از دلایلی که ممکن است باعث شود شما از گفتن نظری که دارید پشیمان شوید، ترس از طرد شدن از طرف بقیه است. مثلا ممکن است فکر کنید چون نظرتان با جمعی که در آن هستید فرق دارد، پس شاید بقیه حرفتان را تایید نکنند و به قول معروف شما را از خودشان ندانند.
از دستش نده: با این 7 نکته طلایی، زمانتان را مدیریت کنید!
2) ترس از مسخره شدن
وقتی اعتماد به نفس کافی نداشته باشید، همیشه ترس این را دارید که صحبت کردن در مورد نظرتان باعث مسخره شدنتان شود. برای همین هم سعی می‌کنید حتی وقت هایی که از نتیجه نظراتتان مطمئن هستید هم چیزی نگویید و ساکت بمانید.
3) ترس از بی‌ارزش بودن تصمیم
کمبود عزت نفس باعث می‌شود که شما فکر کنید، نظری که می‌خواهید بدهید ارزشی ندارد و نمی‌تواند فایده‌ای داشته باشد. شما با این کار زودتر از این که بقیه چیزی بگویند نظرشان را قضاوت می‌کنید و جلوی خودتان را برای اظهار نظر می‌گیرید.
قبل از این که بخواین نظر بقیرو راجع به حرفی که میخواین بزنین پیش بینی کنین به خودتون اعتماد داشته باشین، نه این که بخواین از روی بی فکری چیزی بگین ولی وقتی از نظری که میخواین بدین مطمئنین، نترسین و با اعتماد بنفس حرفتون رو بزنین!
راه‌های مقابله با ترس از اظهار نظر
خیلی از فرصت‌هایی که ممکن است باعث پیشرفت اجتماعی یا شغلی شما شوند، در گرو همین پیشنهادات و نظرهایی هستند که شما ترس از گفتنشان را دارید. به یک چیز خوب دقت کنید، وقتی در جمعی باشید که همیشه ساکت هستید و هیچ عکس العملی ندارید، کم‌کم از ذهن آدم‌های آن جمع محو می‌شوید.
حتی اگر جلوی چشمشان هم باشید، باز هم بودنتان احساس نمی‌شود، چون هیچ تلاشی برای اظهار نظر یا بهتر بگویم اظهار وجود نکرده‌اید. بی‌تفاوت بودن در یک جمع، می‌تواند معنی‌های زیادی داشته باشد، امّا بعضی اوقات ممکن است بقیه این برداشت را داشته باشند که شما اهمیتی به آنها نمی‌دهید و اظهار نظر نمی‌کنید.
پس برای اینکه این سوءتفاهم‌ها پیش نیایند، باید این چند کار ساده را انجام دهید:
از دستش نده: بهترین تکنیک‌ها برای تقویت حافظه
1) ساده بگیرید
هر موقعیتی هر چقدر هم که بخواهد پیچیده یا خاص باشد، قابلیت این را دارد که بتوانید نظر یا پیشنهادتان را ابراز کنید. اول باید این را متوجه شوید که شما شرایط مشابه برای بودن در آن موقعیت یا جمع را داشته‌اید در بین آنها هستید، پس خیلی بی‌ربط و پرت از موضوع هم نیستید. از طرفی هم قرار نیست شما نظر تخصصی بدهید یا مسئولیت چیزی را گردن بگیرید که از گفتن نظرتان می‌ترسید.
شما قرار است یک پیشنهاد که از نظر خودتان درست هست را ارائه کنید. نه کسی قرار است شما را باز خواست کند و نه اتفاقی برایتان بیفتد. پس باید خیلی ساده با این مسئله برخورد کنید. همان طور که بقیه راجع به نظر هم صحبت می‌کنند و انتقاد و نظرشان را اعلام می‌کنند، نسبت به شما هم همین‌طور هستند و این یک روال کاملاً طبیعی است. پس برای شروع باید باور کنید که اظهار نظر یک کار ساده و نرمال است که بعضی اوقات تایید و بعضی وقت‌ها رد می‌شود.
2) از متفاوت بودن نترسید
همان طور که آدم‌ها باهم فرق دارند، نظراتشان هم باهم متفاوت است. ما ربات نیستیم که یک برنامه‌ریزی ثابت داشته باشیم، برای همین هم نباید نگران داشتن نظرات متفاوت باشید. داشتن نظر متفاوت با اعضای دیگر یک تیم یا مجموعه، دلیلش این است که هر کسی از دید خودش به مسئله نگاه می‌کند؛ برای همین راه‌حل و پیشنهاد مربوط به آن را ابراز می‌کند.
داستانی در مثنوی مولوی هست که به اسم فیل در تاریکی مشهور است و هر کسی با لمس یک قسمت از بدن فیل نظرش را درباره ماهیت آن چیزی که نمی‌بیند ابراز می‌کند. پس اگر دیدگاه و نظرتان درباره موضوعی با بقیه هم تیمی‌هایتان متفاوت است از گفتن پیشنهاداتتان نترسید، شاید شما در همان لحظه متوجه مسئله‌ای شده باشید که کسی به آن دقت نکرده یا درموردش فکر نکرده باشد.
از دستش نده: 6 تکنیک ساده (ولی فوق العاده) برای برنامه‌ریزی روزانه!
3) عکس العمل نشان دهید
اگر می‌ترسید سر صحبت را باز کنید و نظرتان را بگویید، برای شروع و کم شدن استرس شدید و اضطرابی که دارید، نسبت به نظر دیگران ری‌اکشن یا عکس العمل نشان دهید. مثلاً وقتی دوستتان نظری می‌دهد به او بگویید که "می‌توانی بیشتر درمورد این مسئله به من توضیح دهی، می‌خواهم بدانم که درست متوجه منظورت شده‌ام یا نه؟"
وقتی این کار را بکنید، با او وارد بحثی می‌شوید که می‌توانید نظرتان را هم لابلای صحبت‌هایتان بگویید و حواستان از ترس و اضطرابی که دارید، پرت شود. حتی در گفتگوهای جمعی هم می‌توانید با تایید ساده‌ای مثل "موافقم"، "درسته"، "اینطوری هم میتونه باشه" و اینجور چیزها، خودتان را مطرح کنید و راه صحبت و اظهار نظر را برای خود باز کنید.
4) از نوشتن کمک بگیرید
این روش زمانی جواب می‌دهد که شما از قبل درمورد چیزی که می‌خواهید درموردش صحبت کنید، اطلاع داشته باشید. اگر احساس می‌کنید که از شروع صحبت خود می‌ترسید، یکبار آن را روی کاغذ بنویسید و چند بار از روی چیزی که نوشته‌اید بخوانید.
این کار علاوه‌بر این که به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید نظری که می‌خواهید بدهید مشکلی ندارد، باعث می‌شود که تسلط بیشتری هم روی موضوع مورد بحثتان داشته باشید و اظهار نظر بهتر و مفیدتری ارائه کنید.
پست اینستاگرام: نسخه تجویزی برای خانم‌ها
مزایای غلبه بر ترس از اظهار نظر
اگر ترس از اظهار نظر باعث ناامیدی و جلوگیری از پیشرفت شما شود، غلبه بر این ترس هم مزیت‌های خودش را دارد. اولین و مهمترین مزیتی که با غلبه بر ترس از اظهار نظر بدست می‌آورید، اعتماد به نفس بالا و محبوبیت بین افراد است. وقتی بتوانید نظراتتان را در جمع ابراز کنید، بقیه را هم وادار به بحث و مشارکت در نظراتتان می‌کنید و اشتیاق حرف زدن را در آنها بیدار می‌کنید.
علاوه‌بر همه این‌ها مزایای دیگری هم دارد که در ادامه معرفی می‌کنم:
1) احساس ارزشمند بودن
صحبت در مورد مسائل مختلف همین طوری هم حس خوب و مثبتی در افراد ایجاد می‌کند. وقتی بتوانید در جمع‌های مختلف اظهار نظر کنید و پیشنهادات مختلف بدهید، عزت نفستان هم افزایش پیدا می‌کند و احساس با ارزش بودن می‌کنید.
2) بهبود ارتباطات
اظهار نظر، نوع نگرش و فکری که راجع به هر موضوعی دارید را مشخص می‌کند. اینطوری افرادی که نظرات شبیه به شما داشته باشند، بیشتر با شما آشنا می‌شوند و می‌توانید روابط اجتماعی، دوستانه و کاری مختلف و موفقی را تجربه کنید.
از دستش نده: وابی سابی چیست؟
3) کاهش احساسات منفی و خجالت زدگی
وقتی کم‌کم که شروع به صحبت کردن کنید، احساس شرمی که از حرف زدن با دیگران دارید هم کاهش پیدا می‌کند و نظرات منفی که نسبت به خودتان دارید هم از بین می‌رود. ترس از اظهار نظر که از بین برود، فرصت می‌کنید که خودتان را بهتر بشناسید و احساسات منفی که نسبت خودتان دارید را کنار بگذارید.
4) افزایش میزان شجاعت
شما قرار است نظری که دارید را ابراز کنید و در موردش با دیگران حرف بزنید. این اظهار نظر ممکن است برای بعضی قابل قبول نباشد یا باعث مخالفت خیلی از افراد شود، شما با دانستن همه این‌ها نظرتان را ابراز می‌کنید و از گفتن آن هم ترسی ندارید، پس شجاعت این را پیدا می‌کنید که از حرفی که زدید دفاع کنید و اشتباه یا درست بودن آن را با شجاعت کامل بپذیرید.
5) بهبود کیفیت زندگی
مهمترین مزیت ابراز وجود و غلبه بر ترس از اظهار نظر این است که باعث می‌شود شما از چیزی که هستید راضی باشید و خودتان را همانطور که هستید دوست داشته باشید. نظر بقیه هم نسبت به شما بهتر می‌شود و می‌توانید صمیمیت بیشتری را در روابط دوستانه و خانوادگی‌تان تجربه کنید.
پیشنهاد کتاب: پیشنهاد می‌کنم حتماً کتاب روانشناسی روابط انسانی از رابرت بولتون را بخوانید.
خلاصه مطلب
ترس از اظهار نظر می‌تواند شما را از خیلی از فرصت‌ها و پیشرفت‌هایی که ممکن است برایتان اتفاق بیوفتد، عقب نگه دارد. خیلی از موقعیت‌ها وابسته به نظراتی هستند که شما می‌توانید در لحظه آنها را ابراز کنید، پس اگر در این کار مشکلی دارید و نمی‌توانید نظراتتان را بدون ترس و استرس ابراز کنید، باید با استفاده از روش‌های درست ترستان را از بین ببرید و برای بهتر شدن در ابراز وجود تمرین کنید.
